Het watersysteem in de Gelderse Vallei loopt tegen haar grenzen aan. Met de partners bouwen wij mee aan een klimaatbestendige en energieneutrale, stedelijke groei van Regio Foodvalley. Steden en nieuwe wijken moeten aantrekkelijk groen en waterinclusief worden. Het Valleikanaal wordt in samenhang met de Grebbelinie en het Binnenveld ontwikkeld tot een robuust klimaatkanaal om extreme weersomstandigheden op te vangen en een blauwgroen lint voor biodiversiteit en recreatie te vormen. Op de hoger gelegen gronden werken we aan het vasthouden van water.
Gebiedsopgave Gelderse Vallei
Foodvalley
Veenendaal, Barneveld en Ede ontwikkelen zich verder als groeigemeenten. Bij de ontwikkeling van stad en land is het streven naar een gezonde, aantrekkelijke leefomgeving, die groen en waterinclusief is. Daarbij zijn de natuurlijke verschillen van hoog-droog en laag-nat vanzelfsprekende aanleidingen om in gebieden juist wel of juist niet stedelijk te ontwikkelen. Met de partners kijken we naar integrale, stedelijke knooppuntontwikkeling A12 en spoorlijn Utrecht/Arnhem (De Klomp en omgeving). Hoogwaterbewustzijn en beperking van de gevolgen van een eventuele overstroming blijft een aandachtspunt in de Gelderse Vallei. De Grebbedijk, tussen Wageningen en Rhenen, wordt versterkt, gekoppeld aan gebiedsontwikkeling rond de dijk. In Wageningen is de kwaliteit van de stadsgracht een opgave.
We werken samen binnen de Regio Foodvalley. Daarbij is het waterschap verantwoordelijk voor het zogenoemde werkpakket ‘bodem’ en het living lab Water4food.
In de zuiveringsregio Ede zijn de komende jaren vervangingsinvesteringen in de slibvergisting en slibverwerking noodzakelijk. De RWZI Ede transformeren we hiermee naar een hub voor grondstoffen- en energieproductie. Daarnaast werken de gemeente, provincie en het waterschap aan plannen voor de sanering van de Enka-pluim (veroorzaakt door de voormalige Enka-fabriek). Wij zijn hierbij de trekker van de beoogde grondwatersanering in Ede en de aanleg van een afvoerleiding voor het licht verontreinigde grondwater naar de Neder-Rijn.
Op de hoge zandgronden en bronlandschappen op de flanken, nabij Kootwijk, werken we met de partners aan herstel van het natuurlijke grondwatersysteem en de (diepe) kwelstromen, die als een vitale blauwe motor de beken voeden. Deze opgave is direct gekoppeld aan de opgave in de bovenloop van de Barneveldse Beek en Lunterse Beek, waar we water willen vasthouden waar het kan. De Esvelderbeek, Barneveldse Beek en Lunterse Beek kennen onder andere een KRW-opgave. In het bovenstroomse deel zoeken we met partners naar een betere balans tussen water, natuur en kringlooplandbouw op een levende bodem. Er liggen kansen voor een klimaatmantel aan de westzijde van Barneveld, bijvoorbeeld als waterpark. Ook het terugbrengen van de ‘verdwenen beken’ in het stedelijk gebied van Voorthuizen en Barneveld zijn mogelijk kansen. Benedenstrooms van de Barneveldse Beek bij Amersfoort en Leusden waarborgen we ruimte voor waterberging en groene functies in samenhang met waterinclusieve, stedelijke ontwikkeling.
Valleikanaal – Grebbelinie
Het Valleikanaal is een sterke, landschappelijke drager van de Gelderse Vallei. We ontwikkelen het kanaal tot een regionale waterbuffer (klimaatkanaal) in een brede zone, gekoppeld aan de cultuurhistorische en recreatieve ontwikkeling van de Grebbelinie. Hierbij betrekken we ook de aanwezige landgoederen, waterbergingsgebieden en natuurontwikkeling van Binnenveld-West met onder andere de Blauwe Hel.
Utrechtse Heuvelrug
Ook op de Utrechtse Heuvelrug streven we naar een meer natuurlijk grondwatersysteem. Met de partners werken we samen aan de Blauwe Agenda. We maken afspraken met defensie over infiltratie op haar terreinen. De kwaliteit van het zwemwater van het Henschotermeer houden we goed in de gaten.
Zuidwestelijke Veluwe
Tussen Wageningen en Arnhem liggen kwetsbare bronlandschappen, de beginpunten van beken op de flanken van de stuwwallen. Met onze partners werken we aan het sluitstuk van de optimalisatie van de beekdalen van Renkumse en Heelsumse Beek, die worden doorsneden door de provinciale weg N225. Dit doen we door bos- en natuurbeheer, inspelend op klimaatverandering, zoals omvorming naar loofbos, het vasthouden van water en landschaps- en beekherstel.