De visiekaart is een illustratie van een mogelijke koers voor het gebied. De koers bestaat uit integrale oplossingsrichtingen, die ter inspiratie op kaart zijn gezet.
Lees ook deze verhalen:
Afval water lokaal zuiveren bij kleine kernen en water benutten als extra bron in de bovenloop van de beken. Doorsturen ‘vaste stof’ naar grote rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi’s).
Lees ook deze verhalen:
uitbouwen als fabriek van energie en stoffen - Accent op waterstofproductie in Amersfoort - Accent op energieproductie in Ede Verwerken (biologische) mest in energiefabrieken.
Lees ook deze verhalen:
Ontwikkeling van een natuurlijker randmeerkust met brede riviermonding aan de Eem als robuuste verbinding Veluwe-Heuvelrug en via Horsterwold naar Oostvaardersplassen.
Lees ook deze verhalen:
Extreem opvoeren van infiltratiemogelijkheid op de Veluwe in combinatie met dynamische droge natuur (stuifzand en heide) in vergroot Kootwijkerzand.
Lees ook deze verhalen:
Water vasthouden in robuust en natuurlijk brongebied tussen Kootwijkerzand en Barneveld.
Lees ook deze verhalen:
Robuust brongebied vrij houden van ‘klassieke’ stedelijke ontwikkeling. Kansen voor experimenteel adaptief bouwen.
Lees ook deze verhalen:
Vasthouden en infiltreren water in flanklandbouwgebieden Barneveld-Putten en Amersfoort-Venendaal.
Lees ook deze verhalen:
Klimaatmantels dempen toestroom water door Barneveld en andere kernen in de flank bij hevige neerslag
Lees ook deze verhalen:
Dynamische decentrale drinkwaterwinning rond Baarn en Soest in combinatie met grondwatercontrole
Lees ook deze verhalen:
Windcorridors in combinatie met versterking infiltratie in het bos ten oosten van Ede ter verkoeling van het stedelijke gebied
Lees ook deze verhalen:
Water bergen, recreatie en natuur in robuust beekdallandschap in landbouwgebied. Sterk accent op enkele beken o.a. Barneveldse Beek.
Lees ook deze verhalen:
Circulaire, natuurinclusieve landbouw binnen randvoorwaarden van een duurzaam bodem- en watersysteem.
Lees ook deze verhalen:
Toevoegen organische stof aan landbouwgrond vanuit bijvoorbeeld beekbeheer ten behoeve van sponswerking en CO2 vastleggen
Lees ook deze verhalen:
Valleikanaal en Eem als ‘klimaatkanaal’: centrale waterbuffer en levering in droge tijden.
Lees ook deze verhalen:
Innovatieve energiezuinige koeling veehouderij in de Gelderse Vallei mbv water.
Lees ook deze verhalen:
Waterinclusieve stedelijke uitbreiding, waterinclusieve uitleglocaties in Amersfoort.
Lees ook deze verhalen:
Levend houden blauwe hart; behoud en versterken van de grondwateraanvulling.
Lees ook deze verhalen:
Thermische energie uit oppervlaktewater (TEO) uit het Valleikanaal als duurzame warmtevoorziening voor Amersfoort.
Lees ook deze verhalen:
Waterinclusieve stedelijke herstructurering in bestaand stedelijk gebied in combinatie met binnenstedelijke groei. Bijzondere kans in naoorlogse woonwijken van onder andere Ede, Veenendaal en Amersfoort.
Lees ook deze verhalen:
Versterken natuur in combinatie met vernatting en aangepaste teelten in gebied Eemland
Lees ook deze verhalen:
Ontwikkeling van een natuurlijker randmeerkust met randmeerdijken als veilig, beleefbaar en ecologisch waardevol lint.
Lees ook deze verhalen:
Ontwikkeling van een natuurlijke randmeerkust met robuuste verbinding Veluwe Utrechtse Heuvelrug en via Horsterwold naar Oostvaardersplassen.
Lees ook deze verhalen:
Doorleveren vaste stof vanuit lokale zuiveringen naar de RWZI als Energie en grondstoffen hubs.
Lees ook deze verhalen:
Vergroten van infiltratiemogelijheid op de Veluwe in combinatie met droge natuur (stuifzand heide).
Lees ook deze verhalen:
Bestaande waterbergingsgebieden langs het Valleikanaal en benedenstrooms van de beken.
Lees ook deze verhalen:
De integrale oplossingsrichtingen en kansen zijn weergegeven in een doorsnede van het gebied.
Het stroomgebied van de Gelderse Vallei en Eemland is een karakteristieke doorsnede van de hoge gronden van de Veluwe naar de Utrechtse Heuvelrug, met de Gelderse Vallei daartussen. De Veluwe herbergt een grote, strategische grondwatervoorraad van nationaal belang. Dit grondwater wordt aangevuld met regenwater, dat hier kan infiltreren. Landbouw, waaronder een groot aandeel intensieve veehouderij, heeft in de Gelderse Vallei een plek gevonden. De Gelderse Vallei is gevoelig voor overstromingen vanuit de Nederrijn en het Eemmeer. De Grebbedijk verbindt de natuurlijke hoge gronden van Veluwe en Heuvelrug en beschermt het gehele gebied van de Gelderse Vallei tegen overstromingen uit de Nederrijn. De Noordelijke Randmeerdijken doen hetzelfde vanuit het Eemmeer.
De Veluwe vormt de oorsprong van een stelsel van beken dat in westelijke richting afstroomt, samenvloeit en uitmondt in het Valleikanaal. Het Valleikanaal takt vanuit het zuiden aan op de Nederrijn, van waaruit in (droge tijden) water wordt ingelaten om de doorspoeling en de benodigde waterkwaliteit van de stadsgrachten van Amersfoort te garanderen. Als in de toekomst vaker lage waterstanden in de Nederrijn voorkomen, wordt deze inlaat bemoeilijkt en dat heeft negatieve gevolgen voor de waterkwaliteit en waterstanden. Tegelijkertijd is er dan droogte met als gevolg lage afvoeren in de beken van de Gelderse Vallei. Dat legt grote druk legt op de waterkwaliteit om natuurdoelen te faciliteren en de landbouw te ondersteunen.
Klimaatverandering heeft, verspreid over het gebied, verschillende gevolgen. Zo heeft het hele gebied last van extreme hitte in de bebouwde omgeving, op het platteland en in de natuurgebieden. Een aantal gebieden met weinig beken krijgt in de zomer regelmatig te maken met sterke verdroging en bovenstroomse droogval van sloten en beken. Ten noorden van het gebied tussen Barneveld en Putten tot aan de Veluwemeerkust, is juist sprake van zowel periodieke wateroverlast als watertekort. Ook de flank van de Heuvelrug, bij Woudenberg, krijgt te maken met meer wisselende grondwaterstanden en wateroverlast. In het Binnenveld (het zuidelijke deel van de Gelderse Vallei) treedt ook steeds vaker wateroverlast op.
Langs de kust van de voormalige Zuiderzee ligt een veenweidegebied waar, net als in andere vergelijkbare gebieden, opgaven liggen op het gebied van beperking van CO2-uitstoot en bodemdaling. Eemland heeft bovendien grote betekenis als weidevogelgebied (Natura 2000 aanwijzing).
De Eemvallei kent binnen het werkgebied van Waterschap Vallei en Veluwe de grootste stedelijke druk. Als reactie op de gewenste uitbreiding van met name woningen zullen de bestaande steden verdichten. Dat biedt een kans om de stad klimaatbestendig en duurzaam te maken en tegelijk de leefkwaliteit vergroten. Naast inbreiding is ook nog steeds grootschalige uitbreiding van stedelijk gebied aan de orde.
Bij Amersfoort komen veel beken samen. Bij deze ‘stedelijke waterknoop’ kan in de toekomst wateroverlast optreden.
In de achterliggende vlekkenkaart met trends en ontwikkelingen is een beeld gemaakt van ontwikkelingen die we op ons af zien komen in de toekomst. De visiekaart van de BOVI met kansrijke oplossingsrichtingen is hier een antwoord op.
De onderstaande kaart bevat digitale kaartinformatie (GIS) die afkomstig is van openbare kaartlagen van het waterschap, provincies Gelderland en Utrecht en uit landelijke databases. Het is informatie over de boven- en ondergrond, zoals functies in het gebied en topografie.
De Blauwe Omgevingsvisie 2050 (BOVI2050) is onze langetermijnvisie tot 2050. De BOVI is onze input voor omgevingsvisies en -plannen in het kader van de Omgevingswet.
Naar de BOVI
Het Blauw Omgevingsprogramma (BOP) is het waterbeheerprogramma van Waterschap Vallei en Veluwe voor de planperiode 2022-2027.
Naar het BOP