De visiekaart is een illustratie van een mogelijke koers voor het gebied. De koers bestaat uit integrale oplossingsrichtingen, die ter inspiratie op kaart zijn gezet.
Lees ook deze verhalen:
Uitbreiding rivierruimte rond de IJssel, ruimte voor de dijk.
Lees ook deze verhalen:
Afval water lokaal zuiveren bij kleine kernen en water benutten als extra bron in de beken van de zuidelijke IJsselvallei. Doorsturen ‘vaste stof’ naar grote RWZI van Apeldoorn.
Lees ook deze verhalen:
Grote rwzi Apeldoorn behouden en uitbouwen als fabriek van energie en stoffen. Beter benutten effluent als schone bron voor Apeldoorns Kanaal.
Lees ook deze verhalen:
Vasthouden en infiltreren water door stuwen van beken en sprengen tussen Apeldoorn en Heerde, waar mogelijk in combinatie met lokale energie uit waterkracht.
Lees ook deze verhalen:
Klimaatmantels rond kernen op de Veluweflank dempen toestroom water bij hevige neerslag
Lees ook deze verhalen:
Dynamische decentrale drinkwaterwinning rond Apeldoorn en Eerbeek in combinatie met grondwatercontrole.
Lees ook deze verhalen:
Water bergen, recreatie en natuur in robuust beekdallandschap in zuidelijke IJsselvallei.
Lees ook deze verhalen:
Toevoegen organische stof aan landbouwgronden in de IJsselvallei vanuit beekbeheer tbv sponswerking en CO2 vastlegging.
Lees ook deze verhalen:
Apeldoorns Kanaal als ‘klimaatkanaal’: centrale waterbuffer en levering in droge tijden.
Lees ook deze verhalen:
Ontwikkeling van duurzame stedelijke landschappen gestuurd door het natuurlijke watersysteem rond met name Apeldoorn. Waterinclusieve uitleglocaties.
Lees ook deze verhalen:
Waterinclusieve stedelijke herstructurering in combinatie met binnenstedelijke groei. Bijzondere kans in naoorlogse woonwijken van onder andere Apeldoorn.
Lees ook deze verhalen:
Levend houden blauwe hart; behoud en versterken van de grondwateraanvulling.
Lees ook deze verhalen:
Kleinschalig circulair wonen in verwevingslandschap in de beekdalen van de sprengen op de flanken van de Oost Veluwe
Lees ook deze verhalen:
Lokale waterberging in Noordelijke IJsselvallei met nauurlijk moerasland en natte landbouw.
Lees ook deze verhalen:
Digitale en slimme aansturing van het watersysteem en de waterketen.
Lees ook deze verhalen:
Thermische energie uit oppervlaktewater (TEO) uit het Apeldoorns Kanaal als duurzame warmtevoorziening voor Apeldoorn.
Lees ook deze verhalen:
De integrale oplossingsrichtingen en kansen zijn weergegeven in een doorsnede van het gebied.
De oostzijde van de Veluwe gaat over in de IJsselvallei, via de flank van de Veluwe, die met zijn vele sprengen en landgoederen bijzonder rijk is aan cultuurhistorie. De zuidelijke IJsselvallei bestaat uit een stelsel van beken, die van oost naar west stromen en uitmonden in de diep ingesneden rivier. Naar het noorden toe ligt de IJssel minder diep tussen zijn ‘eigen’ oeverwallen. Tussen deze oeverwallen en de hoge gronden van de Veluwe liggen lage gronden, voormalige moerasgebieden, die als polders zijn ontgonnen. In dit overwegend open gebied overheersen de weteringen, die nabij Hattem samenkomen en, via een gemaal, uitstromen in de IJssel. Op de grens tussen de hoge en lage gronden ligt een belangrijke noord-zuid georiënteerde waterloop: het Apeldoorns Kanaal. Deze wordt vanaf Apeldoorn geflankeerd door de Grift. De beken, sprengen en de door de mens gemaakte waterlopen zijn onderdeel van het watersysteem, maar zijn in de steden niet altijd meer herkenbaar.
De IJssel is de ‘kleinste grote rivier’ van Nederland. Met zijn huidige inrichting ten behoeve van de scheepvaart heeft de IJssel een sterk drainerende werking: veel grondwater van de Veluwe lekt versneld weg naar de rivier. Voor de Veluwe dreigt het risico dat door klimaatverandering de vraag naar drinkwater toeneemt. Hiermee wordt de druk op de grondwatervoorraden steeds groter.
Ten opzichte van de huidige situatie zal het verschil tussen winter- en zomerafvoer steeds groter worden. Steeds vaker zal de scheepvaart op de IJssel te maken krijgen met beperkingen als gevolg van lage waterstanden in de zomer.
Bij weinig afvoer en hoge temperaturen komt ook de waterkwaliteit van de IJssel onder druk. Dat heeft negatieve gevolgen voor de waterafhankelijke natuur in het buitendijkse gebied. Ook komen vaker periodes voor waarin geen water kan worden ingelaten vanuit de IJssel. De inlaatpunten bij Dieren en Terwolde vormen nu nog ‘tappunten’ om een groot deel van de IJsselvallei van water te voorzien. De landbouw en vele andere gebruikers maken hier uiteraard graag gebruik van. We maken rioolwater geschikt om hiermee het watersysteem aan te vullen.
In de winter zullen steeds hogere afvoeren de waterstand in de IJssel doen stijgen en de druk op de dijken verhogen. Met het project Ruimte voor de Rivier is op sommige locaties de afvoercapaciteit vergroot waardoor de overstromingskans kleiner is geworden. Een groot deel van de dijken langs de IJssel voldoet niet en moet worden versterkt.
Voor vrijwel het gehele gebied geldt dat overlast van zowel teveel als te weinig water voor gaat komen. Dit geldt voor het landelijk én het stedelijk gebied, zoals Apeldoorn, dat te maken krijgt met sterk fluctuerende grondwaterstanden. Het bekensysteem en het Apeldoorns Kanaal kunnen worden ingericht als waterbuffer, waar in natte periodes water kan worden vastgehouden. Dat kan in droge periodes weer worden benut.
In de achterliggende vlekkenkaart met trends en ontwikkelingen is een beeld gemaakt van ontwikkelingen die we op ons af zien komen in de toekomst. De visiekaart van de BOVI met kansrijke oplossingsrichtingen is hier een antwoord op.
De onderstaande kaart bevat digitale kaartinformatie (GIS) die afkomstig is van openbare kaartlagen van het waterschap, Provincie Gelderland en Utrecht en uit landelijke databases. Het is informatie over de boven- en ondergrond, zoals functies in het gebied en topografie.
De Blauwe Omgevingsvisie 2050 (BOVI2050) is onze langetermijnvisie tot 2050. De BOVI is onze input voor omgevingsvisies en -plannen in het kader van de Omgevingswet.
Naar de BOVI
Het Blauw Omgevingsprogramma (BOP) is het waterbeheerprogramma van Waterschap Vallei en Veluwe voor de planperiode 2022-2027.
Naar het BOP